Related Articles
Birinci sınıfa giden kızımın öğretmeni okulda çocukların deney yapıp arkadaşlarına göstermesini istedi. Bu onlar için çok önemli bir tecrübe idi. Bilim gözlem yapmakla başlar onlarda doğru yerden başladılar. Sebebini bilmiyorlardı ama sonucu gözlemleyebiliyorlardı.
Öğretmenimizin bu teşviki ile 10-15 deney yapıldı sınıfta. Onlar için şaşırtıcı ve eğlenceli idi çoğu: Yanardağ deneyi, mum deneyi, yüzey gerilim deneyi, renklerin dansı, elektriklenme deneyi aklıma gelen bir kaç tanesi.
Bende kızımla deneylere- gözlem yapmaya ve birazcık sebeplerini araştırmaya- başlama zamanının geldiğini düşünüyordum. Biz de bir çok deney yaptık: yüzen-batan nesneler, batmayan yumurta, bitki içi su dolaşımı, lav lambası, yağ ve su karışır mı vs vs.
En son tecrübemiz ise Dans Eden Kuru Üzüm deneyi. Deneyin ayrıntıları burada: http://kendinyap.biz/deney-bilimsel-etkinlik/dans-eden-kuru-uzum-deneyi/
Çok eğlenceli oluyor. Çocuklarınıza mutlaka deney-gözlem yapma şansı verin bu beceriyi kazadırın. Bu çocuğun neden-sonuç ilişkisi kurma kabiliyetini geliştirecek.
Montessori eğitim felsefesinde çocuğun doğayı gözlemlemesi, bilimsel gerçekleri görmesi çocuğun doğal gelişimin bir parçasıdır. Belki biraz akademik olacak ama şu yazı ne demek istediğimi tam olarak anlatıyor :”Montessori eğitim felsefesinde önem taşıyan çevrelerden biri doğa ve hayvanların bulunduğu eğitim ortamıdır. Bunun içinde Montessori çevresinde bir doğa masası ya da bir teşhir masası bulunur. Sınıfta daima çiçekler ve yetiştirilecek tohumlar vardır. Aynı zamanda sınıfta, tavşan, salyangoz, ipek böceği, karıncalar gibi hayvanlar da bulunmaktadır. Hayvan veya bitkilerin yetiştirilebileceği akvaryum, park veya bahçede boş bir alan oluşturulmuştur(Poyraz ve Dere, 2001). Montessori’nin gözlemlerine göre, çocuk uygun bir ortamda doğal gelişimini sürdürdüğünde doğal olarak konuşmayı ve yürümeyi öğrendiği gibi, okumayı yazmayı, fen ve matematiği de kendiliğinden öğrenmektedir (Topbaş, 2004). ” (kaynak: Selver Beken yüksek lisans tezi)
Gelelim deneyimize: Deneyin anlatımında kuru üzümler var. Bizim kuru üzümler başta dans ediyordu (Bu aşamada video çekimine başlamamıştık 🙁 ). Sonra sanırım sodamızın baloncuklarının gücü azaldı üzümleri taşıyamaz oldu. Akıllı kızım mısır koyalım dedi 🙂 Mısırlar üzümden daha hafif olduğu için onlar dans etti. Bu bana kızımın düşündüğünü ve çözüm ürettiğini gösterdi. Çok mutlu oldum çünkü amacım sorun çözebilen, üreten, fikir sahibi olan bir çocuk yetiştirmek. Amacıma ulaşmışım sanırım :D.
Peki mısırların dans etmesi ne demek: temelde hepimizin bildiği bir gerçek var burada, soda gibi asitli içeceklerdeki gaz kabarcıkları dipten yüzeye hareket eder. Onların bu hareketi mısır taneleri için asansör görevi görüyor. Boluncuk yüzeye ulaşıyor ama mısır soda dan yoğun olduğundan dibe çökmek istiyor. Ancak yolda başka bir baloncuğa binip yeniden yükseliyor. Sonra yine dipe, yine yukarı. Böylece dans etmiş oluyor. Oysa suda bu şekilde yukarı çıkmaya çalışan baloncuklar olmadığından taneleri hareket ettirecek hiç bir güç yok.
Peki asitli içeceklerdeki kabarcık nerden geliyor onun sebebi ne derseniz o benim ilgi alanım dışındaki kimyasal bir reaksiyon. Onu da bilgili bir okuyucumuz bize açıklarsa mutlu oluruz 🙂
Merak eden, sorgulayan, inceleyen ve çözen, üreten nesiller aşkına…
Multu deneyler hepinize….
